27 grudnia 2024

Zarządzanie jako nauka.

Każdy z nas mniej więcej wie, czym jest zarządzanie. Znajomość podstaw tej dyscypliny jest warunkiem koniecznym do tego, by sprawnie prowadzić firmę. Dobre zarządzanie to niemal pewnik osiągnięcia oczekiwanych wyników, i co za tym idzie, satysfakcjonujących zysków. Skąd bierze się wyjątkowość tej dziedziny?

Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, jak wiele wysiłku musi być włożone w to, żeby opracować dobrą teorię zarządzania. Nauki o zarządzaniu czerpały w swojej historii (i nadal czerpią) z nauk pokrewnych, zwłaszcza nauk społecznych, ale też humanistycznych. Jakie to nauki?

Szczególnie zaskakujące mogą być związki zarządzania z politologią, czyli w największym skrócie nauką o polityce. Rozumienie tego, jak działa polityka okazuje się być niezwykle przydatne w innych dziedzinach życia. Biznes nie jest tu wyjątkiem. Prowadzenie firmy wymaga znajomości licznych procesów, także tych politycznych, ponieważ biznes nie funkcjonuje w społecznej próżni. Jednak największym wkładem politologii w nauki o zarządzaniu są teorie przywództwa. To właśnie politologowie opracowali takie modele teoretyczne jak przywództwo autorytarne czy demokratyczne. Jeśli przenieść je na grunt pojedynczej firmy – menedżer staje się postacią analogiczną do głowy państwa.

Swoją rolę w kształtowaniu się teorii zarządzania odegrała także socjologia. Wyniki jej badań, obejmujących swoim zasięgiem różnego rodzaju procesy społeczne, okazują się niezwykle przydatne do zrozumienia realiów funkcjonowania firmy. Na gruncie socjologii powstały nawet odrębne subdyscypliny, które w centrum zainteresowania mają właśnie kierowanie firmą. Socjologia zarządzania i socjologia organizacji nadal intensywnie się rozwijają. Namysł socjologiczny nad zarządzaniem obejmuje takie kwestie jak podejmowanie decyzji, motywowanie pracowników, społeczne otoczenie biznesu czy style kierowania ludźmi. Socjologia postrzega zarządzanie jako swego rodzaju socjotechnikę – działania mające na celu osiągnięcie danych celów poprzez celowe wpływanie na ludzi.

Zarządzanie to niezwykle szeroka dyscyplina. Nauka ta bogato korzysta z innych nauk szczegółowych, dzięki czemu oferuje przedsiębiorcom szeroką perspektywę na problematykę kierowania firmą. Politologia, socjologia, ale też np. prakseologia (teoria sprawnego działania) to grunt, na którym nadbudowane są teorie i nurty zarządzania.